ทางการจีนแจ้งต่อญี่ปุ่นว่า จะระงับการนำเข้าสินค้าอาหารทะเลจากญี่ปุ่น เนื่องจากจำเป็นต้องติดตามคุณภาพน้ำที่ปล่อยจากโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ฟุกุชิมะ ขณะที่ความขัดแย้งทางการทูตระหว่างสองชาติ ยังไม่มีทีท่าว่าจะคลี่คลายลง ซึ่งอาจยิ่งซ้ำเติมความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ

จีนระบุเหตุผลว่า จำเป็นต้องติดตามการปล่อยน้ำ ที่ผ่านการบำบัดจากโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ฟุกุชิมะ โดยความเคลื่อนไหวนี้เกิดขึ้นเพียงไม่กี่เดือน หลังจีนเพิ่งประกาศยกเลิกมาตรการห้ามนำอาหารทะเลจากญี่ปุ่นไปเมื่อเดือน มิ.ย.ที่ผ่านมา การตัดสินใจดังกล่าวยังเกิดขึ้นหลังการหารือที่มีเป้าหมายเพื่อลดความตึงเครียด แต่ดูเหมือนจะไม่คืบหน้า โดยหลิว จินซง (Liu Jinsong) ผู้อำนวยการใหญ่ฝ่ายกิจการเอเชีย กระทรวงต่างประเทศของจีน แสดงความไม่พอใจผลการเจรจากับมาซาอากิ คานาอิ (Masaaki Kanai) ผู้อำนวยการสำนักกิจการเอเชียและโอเชียเนีย กระทรวงการต่างประเทศญี่ปุ่น

ความสัมพันธ์ระหว่าง 2 ประเทศยักษ์ใหญ่แห่งเอเชียย่ำแย่ในช่วงที่ผ่านมา หลังซานาเอะ ทาคาอิจิ นายกรัฐมนตรี กลายเป็นผู้นำญี่ปุ่นคนแรกในรอบหลายทศวรรษ ที่พูดถึงประเด็นไต้หวันอย่างเปิดเผย โดยกล่าวว่าการบุกไต้หวันของจีนอาจคุกคามการอยู่รอดของญี่ปุ่น และส่งสัญญาณถึงความเป็นไปได้ที่ญี่ปุ่นอาจใช้สิทธิในการป้องกัน ซึ่งทำให้รัฐบาลจีนประกาศตอบโต้ทันที พร้อมเตือนว่าจะมีหลายมาตรการตามมาอีก

ทั้งนี้ การนำเข้าสินค้าทะเลของจีนจากญี่ปุ่น ลดฮวบตั้งแต่ปี 2024 หลังจีนใช้มาตรการแบนสินค้าจากญี่ปุ่น โดยในช่วง 9 เดือนแรกของปีนี้ จีนสั่งซื้อปลา สัตว์น้ำเปลือกแข็ง และอาหารทะเลอื่น ๆ เพียง 500,000 ดอลลาร์สหรัฐเท่านั้น นอกจากนี้ จีนยังได้เตือนประชาชนเลี่ยงเดินทางไปญี่ปุ่น ส่งผลให้บริษัทท่องเที่ยวของรัฐอย่างน้อย 2 แห่ง ยกเลิกทัวร์กลุ่มที่จองล่วงหน้าไว้แล้ว ซึ่งการออกคำเตือนดังกล่าว กดดันให้หุ้นท่องเที่ยวและค้าปลีกขนาดใหญ่ของญี่ปุ่น ถูกเทขายอย่างหนัก ก่อนจะฟื้นตัวบางส่วน ซึ่งบริษัทของรัฐบาลในจีน ยังแนะนำพนักงานให้หลีกเลี่ยงการเดินทางไปญี่ปุ่น โดยกลุ่มลงทุน ธนาคาร บริษัทหลักทรัพย์ และองค์กรอื่น ๆ ส่งข้อความเตือนไปยังพนักงานเป็นการภายในในสัปดาห์นี้

ขณะเดียวกัน มีความกังวลว่าจีนอาจใช้มาตรการทางการค้าเป็นอาวุธ เช่นเดียวกับกรณีพิพาทกับญี่ปุ่น ออสเตรเลีย เกาหลีใต้ และประเทศอื่น ๆ ในอดีต โดยครั้งหนึ่งจีนเคยระงับการส่งออกแร่แรร์เอิร์ธไปยังญี่ปุ่นชั่วคราว

ภาคอุตสาหกรรมญี่ปุ่นแสดงความวิตกกังวลว่าสถานการณ์ดังกล่าวอาจซ้ำรอย โดยทัตสึโอะ ยาสุนางะ ประธานสภาการค้าต่างประเทศของญี่ปุ่น ระบุว่า “เราไม่อาจตัดความเป็นไปได้ที่เรื่องนี้จะนำไปสู่ความไม่มั่นคงด้านอุปทานแร่แรร์เอิร์ธครั้งใหม่ ในฐานะภาคธุรกิจ เราจะเรียกร้องให้รัฐบาลดำเนินการอย่างเหมาะสม”

ทั้งนี้ ทางการจีนได้เรียกร้องให้ผู้นำญี่ปุ่นถอนคำพูด ขณะที่สื่อของรัฐบาลจีนโจมตีคำพูดดังกล่าวว่าเป็นสัญญาณเตือนว่า ปีศาจที่กระหายสงครามของญี่ปุ่นกำลังหวนกลับมา เช่นเดียวกับกระทรวงความมั่นคงแห่งรัฐจีน ก็ออกมาแสดงความคิดเห็นเช่นกัน โดยระบุว่า ทาคาอิจิกำลังเล่นกับไฟ พร้อมขู่ว่าจะมีผลตามมา หากนายกฯ ญี่ปุ่นไม่ถอนคำพูด และยังอ้างด้วยว่าในช่วงไม่กี่ปีนี้ จีนพบคดีจารกรรมที่เกี่ยวข้องกับญี่ปุ่นหลายคดี พร้อมยืนยันจะปกป้องความมั่นคงของชาติ

ที่มา Bloomberg