ภาพข่าวความเสียหายจากมหาอุทกภัยที่โหมกระหน่ำจังหวัดสงขลาและพื้นที่ภาคใต้ในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา ไม่ได้เป็นเพียงภาพข่าวพยากรณ์อากาศผ่านตา แต่สำหรับพี่น้องประชาชนและผู้ประกอบการในพื้นที่ นั่นคือ “ฝันร้าย” ที่ตื่นขึ้นมาแล้วยังต้องเผชิญกับความเป็นจริงที่เจ็บปวด ร้านค้าที่สร้างมากับมือจมอยู่ใต้น้ำ สินค้าเสียหาย และทรัพย์สินที่สะสมมาทั้งชีวิตถูกกระแสน้ำพัดพาไปต่อหน้าต่อตา

ในโลกของการลงทุน เรามักคุ้นเคยกับคำว่า “Cut Loss” เพื่อหยุดความเสียหาย แต่กับภัยธรรมชาติระดับนี้ ไม่มีปุ่มหยุดความสูญเสียให้กด และมันทำหน้าที่เหมือนการ “Force Sell” ล้างพอร์ตชีวิตจนเหลือศูนย์โดยที่เราไม่ได้ตั้งตัว ความเจ็บปวดทางการเงินและจิตใจในช่วงเวลานี้ เป็นสิ่งที่ประเมินค่าไม่ได้

วิธีฟื้นฟูธุรกิจจากน้ำท่วม จากเหล่านักลงทุนเขาทำอย่างไรให้กลับมารวยกว่าเดิม

อย่างไรก็ตาม ท่ามกลางวิกฤตที่มืดมนที่สุด ประวัติศาสตร์โลกได้พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า “ทรัพย์สิน” อาจถูกน้ำท่วมทำลายได้ แต่ “วิญญาณของผู้ประกอบการ” และ “ปัญญา” คือสิ่งที่กระแสน้ำไม่อาจพรากไป และนั่นคือต้นทุนสำคัญที่จะทำให้ใครบางคนสามารถพลิกฟื้นจากติดลบ กลับมายืนใหม่ได้อย่างสง่างาม และมั่งคั่งยิ่งกว่าเดิม

efin ขอส่งกำลังใจให้พี่น้องชาวสงขลาและผู้ประสบภัยทุกท่าน พร้อมกับขอนำเสนอ “คู่มือการกู้ชีวิต” ผ่านกรณีศึกษาจริงของ 3 นักธุรกิจระดับโลก ที่เคยหมดเนื้อหมดตัวจากสายน้ำ แต่พวกเขากลับมาได้ด้วย Mindset และการบริหารจัดการสินทรัพย์ที่มองไม่เห็น เพื่อเป็นแสงสว่างและแนวทางให้ท่านจัด “พอร์ตชีวิต” ใหม่ ให้กลับมาผงาดได้อีกครั้ง…

John Mackey เมื่อ “ทุนทางสังคม” มีค่ามากกว่าเงินสด 

“เมื่อเงินตราพ่ายแพ้ต่อน้ำใจ: บทเรียนจาก John Mackey ในวันที่ Whole Foods เกือบล้มละลายแต่ได้ ‘กำไร’ เป็นชีวิตใหม่” ย้อนกลับไปในช่วงปี ค.ศ. 1981 (พ.ศ. 2524) John Mackey ยังเป็นเพียงผู้ประกอบการหนุ่มที่มีวิสัยทัศน์ เขาเพิ่งเปิดร้าน Whole Foods Market สาขาแรกที่เมืองออสติน รัฐเท็กซัส ได้เพียงปีเดียว กิจการกำลังดำเนินไปได้ด้วยดี แต่แล้วเหตุการณ์ไม่คาดฝันก็เกิดขึ้นในวัน Memorial Day เมื่อพายุฝนครั้งประวัติศาสตร์ถล่มเมืองออสติน จนเกิดเป็นอุทกภัยครั้งร้ายแรงที่สุดในรอบ 70 ปี

ความเสียหายที่ประเมินค่าไม่ได้

ระดับน้ำที่สูงขึ้นอย่างรวดเร็วถึง 8 ฟุต ได้ทะลักเข้าท่วมร้านของเขาอย่างรวดเร็ว กระแสน้ำอันเชี่ยวกรากได้ทำลายล้างทุกสิ่งทุกอย่างภายในร้าน ไม่ว่าจะเป็นสินค้าอุปโภคบริโภค ผักผลไม้สด อุปกรณ์ทำความเย็นราคาแพง และโครงสร้างพื้นฐานของร้าน ทั้งหมดจมอยู่ใต้น้ำและถูกปกคลุมไปด้วยโคลนตมหนาทึบ

สถานะทางการเงินวิกฤต: อย่างไรก็ตาม สิ่งที่เลวร้ายยิ่งกว่าความเสียหายทางกายภาพ คือข้อเท็จจริงทางการเงินที่ John Mackey ต้องเผชิญ เขาค้นพบว่าธุรกิจของตนเอง “ไม่ได้ทำประกันภัยครอบคลุมกรณีน้ำท่วม”

จากการประเมินเบื้องต้น ความเสียหายในครั้งนั้นมีมูลค่าสูงถึง 400,000 ดอลลาร์สหรัฐ หากเทียบค่าเงินเฟ้อมาสู่ยุคปัจจุบัน ตัวเลขนี้ถือเป็นจำนวนมหาศาลสำหรับธุรกิจที่เพิ่งเริ่มต้น ในทางเทคนิคแล้ว สถานะของ John Mackey ในขณะนั้นคือ “บุคคลล้มละลาย” เนื่องจากเขาไม่มีกระแสเงินสดเหลือเพียงพอที่จะซ่อมแซมร้าน และยังมีภาระหนี้สินกับธนาคารและซัพพลายเออร์กองพะเนิน

John Mackey ได้กล่าวถึงความรู้สึกในขณะนั้นผ่านหนังสือ Conscious Capitalism ว่า เขารู้สึกสิ้นหวังและคิดว่าทุกอย่างจบสิ้นแล้ว เขาพร้อมที่จะยอมแพ้และปิดกิจการถาวร

จุดเปลี่ยน: พลังแห่งทุนทางสังคม

ในขณะที่ John Mackey กำลังถอดใจและมองไม่เห็นหนทางรอด ตามหลักการลงทุนทั่วไป ธุรกิจที่มีสภาพคล่องเป็นศูนย์และสินทรัพย์เสียหายหนักขนาดนี้ คือจุดที่ต้องตัดขาดทุน ทันที แต่สิ่งมหัศจรรย์กลับเกิดขึ้น เมื่อความช่วยเหลือหลั่งไหลเข้ามาไม่ใช่ในรูปแบบของเงินทุน แต่เป็น “ทุนทางสังคม” ที่เขาได้สั่งสมไว้โดยไม่รู้ตัว

ลำดับเหตุการณ์การฟื้นฟู:

1. ลูกค้าและชุมชน: ในวันรุ่งขึ้นหลังจากน้ำลด ลูกค้าประจำและเพื่อนบ้านในละแวกนั้น ไม่ได้มาเพื่อซื้อของ แต่พวกเขามาพร้อมกับถังน้ำ ไม้ถูพื้น และอุปกรณ์ทำความสะอาด พวกเขาอาสาลงแรงช่วยวิดน้ำและตักโคลนออกจากร้านด้วยความเต็มใจ โดยไม่มีใครร้องขอค่าตอบแทน
2. พนักงาน: ทีมงานของ Whole Foods ตัดสินใจร่วมหัวจมท้ายไปกับบริษัท พนักงานจำนวนมากยินดีที่จะทำงานหนักเพื่อกู้ร้านคืนมา โดยยอมที่จะไม่รับเงินเดือนชั่วคราวในช่วงวิกฤต เพื่อให้บริษัทมีกระแสเงินสดหมุนเวียนไปใช้ในส่วนที่จำเป็นกว่า
3. พันธมิตรทางธุรกิจ: ซัพพลายเออร์และผู้ผลิตสินค้าที่ส่งของให้ Whole Foods แสดงความเชื่อมั่นด้วยการยอมส่งสินค้าล็อตใหม่มาให้ก่อนโดยยังไม่เรียกเก็บเงิน ขณะที่ธนาคารซึ่งเห็นความมุ่งมั่นของทุกคน ยอมขยายวงเงินกู้เพิ่มเติม

ด้วยพลังของความร่วมมือเหล่านี้ ทำให้ร้าน Whole Foods Market ที่ดูเหมือนจะพังพินาศ สามารถกลับมาเปิดให้บริการได้อีกครั้งในเวลาเพียง 28 วัน ซึ่งถือเป็นปาฏิหาริย์ในวงการธุรกิจค้าปลีก

บทเรียนสำหรับนักลงทุน

จากเหตุการณ์ดังกล่าว John Mackey ได้ตกผลึกทางความคิดจนนำไปสู่ปรัชญาการบริหารที่เรียกว่า “Stakeholder Capitalism” หรือทุนนิยมที่เอื้อประโยชน์ต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกฝ่าย เขาได้พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า

• ความสำคัญของ Stakeholder: ในยามวิกฤต “ทุนทรัพย์” อาจเหือดแห้งหรือสูญสลายไปได้ในพริบตา แต่สิ่งที่จะกอบกู้สถานการณ์ได้จริงคือ “ทุนความสัมพันธ์” หรือสายสัมพันธ์ที่มีต่อลูกค้า พนักงาน และคู่ค้า
• การลงทุนที่ยั่งยืน: สำหรับนักลงทุน การเลือกลงทุนในบริษัทที่มีธรรมาภิบาลและมีความสัมพันธ์ที่ดีกับชุมชน ไม่ใช่เรื่องของอุดมคติ แต่เป็น “กลยุทธ์การบริหารความเสี่ยง” ที่ดีที่สุด เพราะเมื่อเกิดเหตุสุดวิสัย พันธมิตรเหล่านี้จะทำหน้าที่เสมือนเป็น “กรมธรรม์ประกันภัย” ที่เงินไม่สามารถซื้อได้

ดังนั้น บทเรียนจาก John Mackey จึงสอนให้เรารู้ว่า การสร้างธุรกิจให้แข็งแกร่งไม่ได้วัดกันที่ตัวเลขกำไรในไตรมาสเพียงอย่างเดียว แต่วัดกันที่ว่า ในวันที่คุณล้มลง จะมีใครบ้างที่พร้อมจะยื่นมือเข้ามาช่วยพยุงให้คุณลุกขึ้นยืนอีกครั้ง

ตัน ภาสกรนที ภาวะผู้นำในวิกฤต คือ Marketing ที่ทรงพลังที่สุด

“เดิมพันด้วยใจแลกใจ ผู้นำที่กล้าขาดทุนกำไรเพื่อชนะใจคน ในวิกฤตมหาอุทกภัย 54” ข้ามฝั่งมาที่ประเทศไทย หากพูดถึงเหตุการณ์น้ำท่วมใหญ่ปี 2554 (2011) ภาพจำที่ชัดเจนที่สุดคงหนีไม่พ้น คุณตัน ภาสกรนที ที่ต้องยืนมองโรงงานผลิตเครื่องดื่ม “อิชิตัน” ในนิคมอุตสาหกรรมโรจนะ จมอยู่ใต้น้ำ ทั้งที่โรงงานแห่งนี้เพิ่งลงทุนสร้างเสร็จใหม่ๆ ด้วยเม็ดเงินลงทุนหลายพันล้านบาท และเพิ่งเดินเครื่องจักรได้ไม่นาน

ความเสียหาย: เมื่อสินทรัพย์จมอยู่ใต้น้ำ

ในมุมมองของการบริหารความเสี่ยง สถานการณ์ของอิชิตันในเวลานั้นจัดอยู่ในเกณฑ์ “วิกฤตขั้นสูงสุด” ภาพของโรงงานมูลค่าการลงทุนหลายพันล้านบาทที่จมอยู่ใต้น้ำ ไม่ได้หมายถึงเพียงแค่ตัวอาคารที่เสียหาย แต่หมายถึงหัวใจหลักของธุรกิจที่หยุดเต้น

ผลกระทบทางการเงินและปฏิบัติการ

1. เครื่องจักรและเทคโนโลยี: อิชิตันได้ลงทุนนำเข้าเครื่องจักรบรรจุเย็นแบบปลอดเชื้อ ที่ทันสมัยที่สุดจากทวีปยุโรป ซึ่งมีมูลค่าสูงลิ่ว เครื่องจักรเหล่านี้มีความละเอียดอ่อนสูงเมื่อถูกน้ำท่วมขังเป็นเวลานาน ย่อมส่งผลให้เกิดความเสียหายรุนแรงจนแทบไม่สามารถประเมินมูลค่าซากได้
2. สินค้าคงคลัง (Inventory): สินค้าสำเร็จรูปที่ผลิตเตรียมรอจำหน่ายและวัตถุดิบทั้งหมด เสียหายโดยสิ้นเชิง ไม่สามารถนำออกมาสร้างรายได้ ได้เลยแม้แต่บาทเดียว
3. กระแสเงินสด (Cash Flow): นี่คือจุดตายของธุรกิจ เมื่อโรงงานหยุดผลิต รายรับเป็นศูนย์ แต่ภาระดอกเบี้ยเงินกู้และค่าใช้จ่ายคงที่ ยังคงเดินหน้าต่อไป สำหรับธุรกิจที่เพิ่งเริ่มต้น สถานการณ์เช่นนี้มีโอกาสสูงมากที่จะนำไปสู่ภาวะล้มละลาย

กลยุทธ์การกลับมา: ภาวะผู้นำที่เหนือกว่าตำราบริหาร

ในขณะที่ผู้บริหารหลายท่านอาจเลือกที่จะลดความเสียหายด้วยการปลดพนักงาน เพื่อรักษาสภาพคล่องทางการเงิน หรือเลือกที่จะหนีปัญหาไปตั้งหลัก แต่ คุณตัน ภาสกรนที กลับเลือกเส้นทางที่แตกต่างอย่างสิ้นเชิง

1. การสื่อสารในภาวะวิกฤต : คุณตันได้กล่าวประโยคสำคัญที่สะท้อนวิสัยทัศน์ในขณะนั้นว่า “โรงงานจมน้ำได้ แต่ใจคนห้ามจม” เขาเลือกที่จะ “เผชิญหน้า” กับความจริง โดยการลงพื้นที่ลุยน้ำเข้าไปดูโรงงานด้วยตนเอง และสื่อสารกับสาธารณชนอย่างตรงไปตรงมา การกระทำดังกล่าวไม่ได้เป็นเพียงการตรวจสอบความเสียหาย แต่เป็นการส่งสัญญาณทางจิตวิทยา ไปยังพนักงานและคู่ค้าว่า “แม่ทัพยังอยู่ และพร้อมที่จะสู้ต่อ”
2. การบริหารทรัพยากรมนุษย์ : การตัดสินใจที่ถูกกล่าวขวัญถึงมากที่สุด คือการประกาศนโยบาย “ไม่ปลดพนักงานแม้แต่คนเดียว” และยังคงจ่ายเงินเดือนให้ตามปกติ แม้โรงงานจะต้องปิดซ่อมแซมนานหลายเดือน การกระทำนี้ขัดแย้งกับหลักการลดต้นทุนในระยะสั้น แต่ในระยะยาว นี่คือการลงทุนใน “สินทรัพย์มนุษย์” ที่คุ้มค่าที่สุด
3. เปลี่ยนพนักงานเป็นหุ้นส่วนร่วมกู้ซาก: เมื่อน้ำเริ่มลด พนักงานที่ซาบซึ้งใจในตัวผู้บริหาร ต่างรวมพลังกันกลับมาที่โรงงานเพื่อทำ “Big Cleaning” พวกเขาช่วยกันขัดสนิม ทำความสะอาด และฟื้นฟูเครื่องจักรด้วยความรู้สึกเป็นเจ้าของ ส่งผลให้กระบวนการกู้คืนโรงงานเสร็จสิ้นและสามารถกลับมาเดินเครื่องจักร ได้เร็วกว่าที่ผู้เชี่ยวชาญคาดการณ์ไว้มาก

บทเรียนสำหรับนักลงทุน: ความเชื่อมั่นคือสกุลเงินที่มีค่าที่สุด

กรณีศึกษาของ อิชิตัน และคุณตัน ภาสกรนที ได้พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า ในโลกของการลงทุนและการทำธุรกิจ “ภาพลักษณ์แบรนด์” (Brand Image) และ “ความเชื่อมั่น” (Trust) มีมูลค่ามหาศาลดั่งทองคำ

ผลลัพธ์เชิงประจักษ์: หลังจากวิกฤตผ่านพ้นไป เมื่อสินค้าอิชิตันกลับมาวางจำหน่ายบนชั้นวาง ผู้บริโภคไม่ได้มองเห็นเพียงแค่ขวดชาเขียว แต่มองเห็น “แบรนด์ที่มีหัวใจ” ส่งผลให้ยอดขายพุ่งทะยานและส่วนแบ่งการตลาดเติบโตอย่างก้าวกระโดด ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญที่ทำให้อิชิตันสามารถเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยได้สำเร็จในเวลาต่อมา

สิ่งที่นักลงทุนควรตระหนัก: บริษัทที่น่าลงทุนที่สุด อาจไม่ใช่บริษัทที่มีตัวเลขงบการเงินสวยหรูเพียงอย่างเดียว แต่คือบริษัทที่มี “ผู้นำ” (Leader) ที่มีวิสัยทัศน์ในการจัดการวิกฤตและให้ความสำคัญกับ “คน” เพราะเมื่อเกิดเหตุการณ์ที่ไม่คาดฝัน ผู้นำและทีมงานที่แข็งแกร่งเท่านั้น ที่จะพาองค์กรฝ่าคลื่นลมและสร้างผลตอบแทนที่ยั่งยืนได้ในอนาคต

Dassai Sake: พลิกสินค้าเสียหาย ให้กลายเป็น Limited Edition 

“จากหยดน้ำตาแห่งความสูญเสีย สู่สาเกแห่งความหวัง บทเรียนการบริหารสินทรัพย์ที่ Dassai มอบให้แก่โลกธุรกิจ” ข้ามมาที่ประเทศญี่ปุ่น กับแบรนด์สาเกพรีเมียมระดับโลกอย่าง Dassai (ดัสไซ) โดยตระกูลซากุราอิ ในปี 2018 ญี่ปุ่นเผชิญกับอุทกภัยและดินถล่มครั้งรุนแรงในฝั่งตะวันตก ซึ่งโรงกลั่นของ Dassai ตั้งอยู่ในพื้นที่ประสบภัยนั้น

ความเสียหายทางการเงิน: เมื่อมาตรฐานสูงเสียดฟ้า กลายเป็นกับดัก

สำหรับกระบวนการผลิตสาเกระดับซูเปอร์พรีเมียม การควบคุมอุณหภูมิในถังหมักถือเป็นหัวใจสำคัญสูงสุด การที่ไฟฟ้าดับทำให้ระบบทำความเย็นหยุดทำงาน ส่งผลให้สาเกจินโจ (Ginjo) ในถังหมักจำนวนมหาศาล ซึ่งมีปริมาณเทียบเท่ากับขวดขนาดปกติถึง 6 แสนขวด มีอุณหภูมิสูงขึ้นจนผิดเพี้ยนไปจากมาตรฐานที่กำหนดไว้

วิกฤตทางบัญชีและการผลิต: แม้ว่ารสชาติของสาเกเหล่านั้นจะยังคงมีความกลมกล่อมและดื่มได้ดีในสายตาคนทั่วไป ทว่าสำหรับแบรนด์ Dassai ที่ยึดมั่นในคุณภาพระดับ “Perfect” หากคุณภาพลดลงเพียงเล็กน้อย หรือไม่ถึงเกณฑ์ที่ตั้งไว้ (เช่น การขัดข้าว หรือกลิ่นสัมผัส) ย่อมไม่สามารถบรรจุขวดขายภายใต้แบรนด์เดิมได้

ตามปกติของหลักการบัญชีและการควบคุมคุณภาพ สินค้าล็อตนี้ หรือที่เรียกว่า “Off-spec products” จะต้องถูกจำหน่ายออกจากบัญชีด้วยการ “เททิ้ง” ทั้งหมด ซึ่งหมายถึงการสูญเสียต้นทุนวัตถุดิบและค่าแรงการผลิตไปอย่างมหาศาล อีกทั้งยังสูญเสียโอกาสในการสร้างรายได้ในช่วงเวลานั้นไปอย่างน่าเสียดาย

กลยุทธ์การกลับมา ศิลปะแห่งการ Re-package และความคิดสร้างสรรค์

ในขณะที่ทีมงานส่วนใหญ่เตรียมใจที่จะทำลายสินค้าล็อตนี้ทิ้ง คุณคาซูฮิโระ ซากุราอิ (Kazuhiro Sakurai) ประธานบริษัท Asahi Shuzo ได้ตัดสินใจเลือกเส้นทางที่แตกต่าง เขาได้ชิมสาเกเหล่านั้นและพบว่า “มันยังเป็นสาเกที่ดี เพียงแต่ไม่ใช่ Dassai ที่เราคุ้นเคย”

ด้วยเหตุนี้ เขาจึงเกิดไอเดียในการแปลง “สินทรัพย์ด้อยค่า”  ให้กลายเป็น “สินทรัพย์เพื่อสังคม” โดยใช้กลยุทธ์ดังนี้:

1. การร่วมมือข้ามอุตสาหกรรม : คุณซากุราอิ ได้ติดต่อไปยัง อาจารย์เคนชิ ฮิโรคาเนะ (Kenshi Hirokane) นักวาดการ์ตูนชื่อดังเจ้าของผลงาน “Shima Kosaku” (ชิมะ โคซาคุ) หรือที่คนไทยรู้จักในชื่อ “หัวหน้าฝ่ายชิมะ” ซึ่งตัวละครนี้เป็นสัญลักษณ์ของมนุษย์เงินเดือนผู้ไม่ยอมแพ้ต่ออุปสรรค เพื่อขอลิขสิทธิ์นำตัวละครมาใช้บนฉลากรุ่นพิเศษ
2. การกำหนดตำแหน่งสินค้าใหม่ : บริษัททำการบรรจุสาเกล็อตที่มีปัญหานั้นลงขวด และตั้งชื่อรุ่นว่า “Dassai Shima Kosaku” โดยวางจำหน่ายในราคาที่ย่อมเยากว่ารุ่นปกติ เพื่อให้ผู้บริโภคเข้าถึงได้ง่ายขึ้น แต่ยังคงไว้ซึ่งความภาคภูมิใจในแบรนด์
3. พันธกิจเพื่อสังคม : ประเด็นสำคัญที่ทำให้กลยุทธ์นี้ประสบความสำเร็จ คือการประกาศอย่างชัดเจนว่า รายได้ส่วนหนึ่งจากการจำหน่ายสาเกรุ่นนี้ จะถูกนำไปบริจาคเพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัยน้ำท่วมในภูมิภาคเดียวกัน

ผลปรากฏว่า ทันทีที่วางจำหน่าย สาเกรุ่น “Dassai Shima Kosaku” ได้รับการตอบรับอย่างล้นหลามและจำหน่ายหมดเกลี้ยงในเวลาอันรวดเร็ว เปลี่ยนจากสินค้าที่เตรียมจะถูกทิ้ง ให้กลายเป็น Rare Item ที่นักสะสมและนักดื่มต่างเสาะหา

บทเรียนสำหรับนักลงทุน ความยืดหยุ่นคือหัวใจของการบริหารสินทรัพย์

กรณีศึกษาของ Dassai สะท้อนให้เห็นถึงหัวใจสำคัญของการบริหารจัดการสินทรัพย์ ที่นักลงทุนควรนำไปปรับใช้:

• ความยืดหยุ่น (Flexibility): การลงทุนที่ดีต้องไม่ยึดติดกับกรอบเดิมๆ เมื่อสถานการณ์เปลี่ยนไป (เช่น พื้นฐานเปลี่ยน หรือเกิดเหตุสุดวิสัย) นักลงทุนต้องรู้จักประเมินมูลค่าสินทรัพย์ที่มีอยู่ใหม่ ไม่ใช่แค่การตัดขาดทุน (Cut Loss) ทิ้งไปเฉยๆ แต่ต้องมองหาทางหนีทีไล่ว่าจะสามารถ “แปลงสภาพ” สินทรัพย์นั้นให้กลับมามีมูลค่าได้อย่างไร
• การสร้างมูลค่าเพิ่ม (Value Creation): Dassai พิสูจน์ให้เห็นว่า “เรื่องราว” และ “เจตนารมณ์ที่ดี” สามารถเพิ่มมูลค่าให้กับสินค้าที่มีตำหนิได้ ในพอร์ตการลงทุนก็เช่นกัน หุ้นบางตัวที่ราคาตกต่ำ อาจมีมูลค่าซ่อนอยู่หากผู้บริหารมีวิสัยทัศน์ในการปรับโครงสร้างธุรกิจ
• อย่ามองข้ามสินทรัพย์ที่จับต้องไม่ได้: ชื่อเสียงแบรนด์และความสัมพันธ์ที่ดีกับพันธมิตร (เช่น ผู้เขียนการ์ตูน) คือสินทรัพย์ที่ช่วยกู้สถานการณ์ทางการเงินได้จริง

บทสรุป สร้างพอร์ตชีวิตให้ ‘ฆ่าไม่ตาย’ ด้วยสินทรัพย์ที่ไม่อาจประเมินค่า ในวันที่พายุโหมกระหน่ำ

จากการถอดรหัสเส้นทางการต่อสู้ของมหาเศรษฐีและนักธุรกิจชั้นนำทั้ง 3 ท่าน ไม่ว่าจะเป็น John Mackey แห่ง Whole Foods Market, คุณตัน ภาสกรนที แห่งอาณาจักรเครื่องดื่ม, หรือ ตระกูลซากุราอิ ผู้สร้างตำนานสาเก Dassai สิ่งหนึ่งที่สะท้อนให้เห็นอย่างชัดเจนในฐานะจุดร่วมแห่งความสำเร็จ คือมุมมองต่อ “ความสูญเสีย”

เมื่อมหาอุทกภัยได้พรากทรัพย์สินที่เป็น “วัตถุ” ไม่ว่าจะเป็นเงินสด เครื่องจักร หรือสินค้าคงคลังไปจนหมดสิ้น บุคคลเหล่านี้กลับไม่ได้ปล่อยให้กระแสน้ำพัดพา “สินทรัพย์ที่มองไม่เห็น” ให้หายไปตามสายน้ำด้วย สินทรัพย์เหล่านี้ประกอบไปด้วย สติสัมปชัญญะ, เครือข่ายกัลยาณมิตร, และความคิดสร้างสรรค์ ซึ่งในทางเศรษฐศาสตร์และจิตวิทยาธุรกิจ สิ่งเหล่านี้คือต้นทุนที่ทรงพลังที่สุดในการกอบกู้สถานะทางธุรกิจให้กลับคืนมา

สำหรับท่านผู้อ่านและนักลงทุนทุกท่าน หากท่านต้องเผชิญกับบททดสอบของชีวิต หรือวิกฤตการณ์ ที่ไม่สามารถคาดเดาได้ ขอให้ท่านยึดหลักการบริหาร “พอร์ตโฟลิโอชีวิต” ดังนี้:

1. รักษาสภาพคล่องทางใจ (Mental Liquidity) ให้สูงอยู่เสมอ

• ในโลกการเงิน เราให้ความสำคัญกับสภาพคล่องของกระแสเงินสด แต่ในโลกแห่งความเป็นจริง “สภาพคล่องทางใจ” สำคัญยิ่งกว่า เฉกเช่นเดียวกับ John Mackey ที่แม้จะตกอยู่ในสถานะล้มละลายทางเทคนิค แต่เขาสามารถตั้งสติและประเมินสถานการณ์ได้อย่างแม่นยำ ไม่ตื่นตระหนกจนเทขายสินทรัพย์ชีวิตในราคาต่ำ (Panic Sell) การมีสติที่มั่นคงจะช่วยให้ท่านตัดสินใจแก้ปัญหาได้อย่างมีตรรกะและเป็นระบบ

2. การลงทุนในทรัพยากรมนุษย์และเครือข่าย (Human Capital & Network)

• พึงระลึกเสมอว่า กราฟชีวิตไม่ได้มีแต่ขาขึ้น ความสัมพันธ์ที่ดีกับคนรอบข้าง เปรียบเสมือน “กรมธรรม์ประกันภัย” ที่ไม่มีบริษัทใดรับทำ แต่เราต้องสร้างขึ้นเอง ดังกรณีของ คุณตัน ภาสกรนที ที่พิสูจน์แล้วว่า ในวันที่ทรัพย์สินมลายหายไป “ใจคน” คือสิ่งเดียวที่จะช่วยพยุงให้ท่านลุกขึ้นยืนได้ ความสัมพันธ์ที่จริงใจคือสินทรัพย์ที่มีค่าเสื่อมราคาต่ำที่สุด แต่ให้ผลตอบแทนสูงที่สุดในระยะยาว

3. มองหาโอกาสในการจัดสรรสินทรัพย์ใหม่ (Re-allocation Strategy)

• วิกฤตมักมาพร้อมกับโอกาสที่ซ่อนอยู่ในรูปแบบของปัญหา ดังเช่นกรณีของ Dassai ที่มองเห็นมูลค่าในสิ่งที่คนอื่นมองว่าเป็นขยะ การรู้จักปรับเปลี่ยนมุมมอง (Reframing) และมีความยืดหยุ่นในการบริหารจัดการ จะช่วยให้ท่านสามารถแปลงวิกฤตให้เป็นสินค้าใหม่ หรือนวัตกรรมที่สร้างมูลค่าเพิ่มได้อย่างน่าอัศจรรย์

บทสรุป การลงทุนในความรู้และการเตรียมพร้อมรับมือความเสี่ยง จึงมิใช่เพียงการอ่านงบการเงินหรือดูกราฟเทคนิคเท่านั้น แต่คือการสร้าง “ภูมิคุ้มกันทางการเงินและจิตใจ” ให้แข็งแกร่ง เพราะเมื่อพายุร้ายพัดผ่านเข้ามา คนที่มีพอร์ตชีวิตที่สมดุลและมีสินทรัพย์ที่มองไม่เห็นสะสมไว้มากพอเท่านั้น ที่จะไม่เพียงแค่ “รอดชีวิต” แต่จะสามารถ “เติบโต” และก้าวไปได้ไกลกว่าจุดเดิมที่เคยยืน

หากคุณกำลังมองหาความรู้เพื่อสร้างความแข็งแกร่งให้พอร์ตการลงทุนและธุรกิจของคุณ อย่าลืมติดตามบทความวิเคราะห์เจาะลึกแบบนี้ได้ที่ efin.finance/th แหล่งรวมข้อมูลข่าวสารการเงินการลงทุนที่ครบถ้วนที่สุด เพื่อให้คุณไม่พลาดทุกโอกาส แม้ในยามวิกฤต

ตารางสรุป กลยุทธ์พลิกวิกฤตน้ำท่วม กับ 3 กรณีศึกษา เปลี่ยนความสูญเสียให้กลับมารวยกว่าเดิม

อ้างอิงจาก johnpmackey,commonwealthclub,wholefoodsmarket,ichitangroup,dassai,japanforward,animenewsnetwork และ sakestreet