ก.ล.ต. เปิดรับฟังความคิดเห็นหลักการกำหนดค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับกองทุนรวม ให้มีความเหมาะสม ชัดเจน เป็นธรรม สอดคล้องกับบริการที่ผู้ลงทุนได้รับและไม่สร้างภาระเกินความจำเป็น

นักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) เปิดรับฟังความคิดเห็นหลักการเรื่อง การปรับปรุงหลักเกณฑ์เพื่อให้ผู้ลงทุนได้รับข้อมูลที่ชัดเจน ประกอบการตัดสินใจลงทุน และได้รับการบริการที่เหมาะสมกับค่าธรรมเนียมที่จ่าย (fee for reasons) อีกทั้งส่งเสริมให้ผู้ประกอบธุรกิจที่เกี่ยวข้องมีความยืดหยุ่นในการกำหนดค่าธรรมเนียมตามรูปแบบการให้บริการเพื่อให้สามารถแข่งขันและตอบสนองต่อความต้องการที่หลากหลายของผู้ลงทุนได้ดียิ่งขึ้น

ก.ล.ต. สนับสนุนการใช้กองทุนรวมเป็นเครื่องมือในการลงทุนของผู้ลงทุน ซึ่งในระยะยาว มีแนวคิดปรับปรุงหลักเกณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับการคำนวณและเปิดเผยค่าธรรมเนียมกองทุนรวม เพื่อยกระดับการคุ้มครองผู้ลงทุน เสริมสร้างความรับผิดชอบของผู้ประกอบธุรกิจในการกำหนดค่าธรรมเนียมให้เหมาะสมกับบริการที่ผู้ลงทุนได้รับ โดยมีการเปิดเผยอย่างโปร่งใส เป็นธรรม สอดคล้องกับแนวปฏิบัติตามมาตรฐานสากล รวมทั้งเพิ่มความยืดหยุ่นให้แก่ผู้ประกอบธุรกิจที่เกี่ยวข้อง สามารถกำหนดโครงสร้างค่าธรรมเนียมให้เหมาะสมกับลักษณะการให้บริการ

ก.ล.ต. จึงได้ปรับปรุงหลักการใหม่ โดยนำผลการรับฟังความคิดเห็นและข้อเสนอแนะจากผู้มีส่วนเกี่ยวข้องระหว่างเดือนมิถุนายน – กรกฎาคม 2568 มาปรับปรุงหลักการให้เหมาะสมกับบริบทตลาดทุนไทย และหลักการสากลด้านการคุ้มครองเพื่อไม่ให้เกิดต้นทุนเกินจำเป็น (undue costs protection)

ก.ล.ต. จึงได้เปิดรับฟังความคิดเห็นเกี่ยวกับการปรับปรุงหลักเกณฑ์ดังกล่าว โดยมีสาระสำคัญ ดังนี้

(1) กำหนดหลักการคิดค่าธรรมเนียมต้องมีความเหมาะสมกับบริการที่ผู้ลงทุนได้รับ ชัดเจน เป็นธรรม โดยผู้ประกอบธุรกิจต้องมีกลไกกำกับดูแลและทบทวนโครงสร้างค่าธรรมเนียมอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง พร้อมกำหนดให้ผู้ดูแลผลประโยชน์มีบทบาททบทวนความเหมาะสม ซึ่ง ก.ล.ต. ได้ส่งเสริมให้สมาคมธุรกิจจัดการลงทุน (AIMC) ออกแนวปฏิบัติตามหลักการดังกล่าว โดยผ่านการพิจารณาของ ก.ล.ต. เพื่อให้ผู้ประกอบธุรกิจสามารถปฏิบัติตามหลักการได้อย่างเหมาะสม

(2) กำหนดให้การคิดค่าธรรมเนียมเป็นไปตามผลการดำเนินงาน (performance fee) เพื่อสร้างแรงจูงใจให้บริษัทหลักทรัพย์จัดการลงทุน (บลจ.) สร้างผลตอบแทนที่ดีแก่ผู้ลงทุน ซึ่งจะทำได้ต่อเมื่อมีการกำหนดค่าธรรมเนียมดังกล่าวไว้ล่วงหน้า แยกจากค่าธรรมเนียมการจัดการกองทุนรวม (management fee) โดยจำกัดประเภทกองทุนที่จะเรียกเก็บได้ และกำหนดหลักเกณฑ์การคำนวณ เพื่อให้มั่นใจว่า การคิด performance fee จะสะท้อนความสามารถในการจัดการลงทุนของ บลจ. ไม่ใช่ผลตอบแทนที่สูงขึ้นจากภาวะตลาดโดยรวม ทั้งยังเพิ่มความชัดเจนในการเปิดเผย performance fee ด้วยการกำหนดให้ต้องมีรายงานการเรียกเก็บในรายงานของกองทุนรวม

(3) ปรับปรุงหลักการกำหนดและเปิดเผยค่าธรรมเนียมการจัดการกองทุนรวม (management fee) เพื่อให้เหมาะสมกับบริบทของอุตสาหกรรมกองทุนรวมไทย โดยคงแนวทางให้ บลจ. สามารถกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมสูงสุด (maximum management fee) ได้เหมือนเดิม แต่ต้องมีความเหมาะสมกับอัตราค่าธรรมเนียมพื้นฐาน (base management fee) เพื่อสร้างสมดุลระหว่างความยืดหยุ่นของ บลจ. และการคุ้มครองผู้ลงทุน

ทั้งนี้ การปรับเพิ่ม actual management fee จะต้องมีเหตุผลความจำเป็น เปิดเผยข้อมูลอย่างครบถ้วน โปร่งใส และแจ้งผู้ลงทุนล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 15 วันทำการ เพื่อให้ผู้ลงทุนได้รับข้อมูลครบถ้วนและเข้าใจผลกระทบของค่าธรรมเนียมต่อการตัดสินใจลงทุน ส่วนการลดค่าธรรมเนียมเพื่อการส่งเสริมการขาย ต้องกำหนดระยะเวลาอย่างชัดเจนและไม่เกิน 1 ปี

(4) กำหนดให้ บลจ. ที่มีการจ่ายค่าตอบแทนในลักษณะค่าตอบแทนแก่ตัวแทนซื้อหรือขายหน่วยลงทุนของกองทุนรวม (trailer fee) ให้ผู้ประกอบธุรกิจที่ขายหน่วยลงทุน ต้องพิจารณาด้วยความระมัดระวังและความรับผิดชอบ (fiduciary duties) ให้เหมาะสมกับบริการที่ผู้ลงทุนได้รับ (fee for reasons) โดยไม่ก่อให้เกิดต้นทุนเกินจำเป็น และไม่สร้างแรงจูงใจให้เกิดความขัดแย้งทางผลประโยชน์ (COI)

ทั้งนี้ เพื่อให้เหมาะสมกับบริบทของตลาดทุนไทย ก.ล.ต. กำหนดให้ บลจ. ต้องเปิดเผยการจ่าย trailer fee ให้ผู้ประกอบธุรกิจที่ขายหน่วยลงทุน ซึ่งต้องระบุอย่างชัดเจนว่ามีการจ่ายหรือไม่ ในหนังสือชี้ชวนกองทุนรวม พร้อมอธิบายวัตถุประสงค์ ผลกระทบต่อผู้ลงทุน และบริการที่เกี่ยวข้อง

(5) ปรับปรุงมาตรฐานการขายหน่วยลงทุน (sales conduct) โดยกำหนดให้ผู้ประกอบธุรกิจที่ขายหน่วยลงทุนต้องจัดทำเอกสารประกอบการขายที่ถูกต้องครบถ้วน เปิดเผยค่าธรรมเนียม เงื่อนไข คำเตือน COI และรายละเอียดการได้รับ trailer fee ให้ชัดเจน จัดให้มีมาตรการป้องกัน COI จากโครงสร้างค่าตอบแทน และต้องให้บริการดูแลลูกค้าอย่างต่อเนื่องสอดคล้องกับค่าธรรมเนียมที่ได้รับ